Aloes (Aloe L.) to rodzaj sukulenta liściowego, który naturalnie występuje w rejonie Afryki, Półwyspu Arabskiego oraz Madagaskaru. To roślina, która może pochwalić się wieloma zaletami. Pozyskuje się z niej wartościowy sok oraz miazgę ze świeżych liści. Już od tysięcy lat używany jest on zarówno w medycynie naturalnej, jak również w kosmetologii. Dzisiaj znów wraca do łask i rekomendowany jest jako dodatek do codziennej diety, by wzbogacić ją w wartościowe składniki odżywcze. Jakie są główne właściwości i zastosowanie aloesu?
Odmiany i uprawa
Wśród rozległej rodziny aloesów wyróżnia się około 550 gatunków, które posiadają formy drzew, krzewów, bylin, a nawet lian, przy czym niektóre z nich to naprawdę duże okazy.
Wszystkie z gatunków tej rośliny, poza jednym, są objęte odpowiednimi przepisami CITES – konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Jako roślina uprawna, która nie podlega ochronie, stosowany jest aloes zwyczajny, inaczej barbadoski (Aloe vera, również znany jako Aloe barbadensis).
Aloe vera ma postać byliny, która dochodzi do 80 cm wysokości. Ma szaro-zielone liście, które u młodszych roślin mają również białe kropki. Jego kwiaty mają postać wydłużonych gron zebranych w korony, które wyrastają ze środka rośliny.
Roślinę można uprawiać samodzielnie. W polskich warunkach klimatycznych nadaje się jedynie do wnętrz jako roślina doniczkowa. Jest dość prosta w uprawie i nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych.
Jako sukulent nie potrzebuje dużej ilości wody – lepiej radzi sobie z przesuszeniem niż z nadmiarem wilgoci. Wymaga dodatniej temperatury przez cały rok i dostępu do dużej ilości światła.
Właściwości
Liście aloesu składają się w 96% z wody, ale w pozostałych 4% swojej masy zawierają mnóstwo wartościowych składników odżywczych.
Posiadają między innymi dużą ilość błonnika, naturalnych tłuszczów roślinnych, a także łatwo przyswajalnych białek, w tym aż 18 z 22 wszystkich aminokwasów. Także zawierają polipeptydy, które mają działanie antygrzybiczne, oraz polisacharydy, które odpowiadają za śluzowatą konsystencję wnętrza liści aloesowych.
Ponadto mają także duże ilości wartościowych kwasów organicznych, w tym kwasu salicylowego, który ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe, soli mineralnych – wapń, cynk, żelazo, magnez, sód, fosfor, a także witamin, w tym witaminy C, E oraz witaminy z grupy B.
Z rośliny tej produkuje się między innymi:
- sok
- żel
- napoje
- syropy
- kosmetyki
Działanie i zastosowanie
Ze względu na bogactwo składników aktywnych liście aloesu i powstające z nich produkty posiadają pozytywne działanie prozdrowotne, które spowodowało, że używane są one już od wielu wieków jako surowce lecznicze oraz kosmetyczne.
Aloes posiada rozległe działanie:
- przeciwzapalne
- przeciwbólowe
- znieczulające
- przeciwbakteryjne
- zmiękczające
- nawilżające
- przeczyszczające
Warto zatem bliżej przyjrzeć się właściwościom, jakie posiada ta niezwykła roślina. Jakie jest jej główne zastosowanie?
Zastosowanie lecznicze
W lecznictwie najczęściej wykorzystuje się wysuszony lub zagęszczony sok pozyskiwany z liści aloesowych. W celach suplementacyjnych można stosować też napoje, nalewki oraz syropy z tej rośliny. W sprzedaży dostępne są także tabletki i cukierki z dużą zawartością naturalnego Aloe vera.
Przede wszystkim poprawia on pracę układu pokarmowego – wspiera metabolizm, redukuje stany zapalne, w tym wrzody, a także pomaga w utrzymaniu korzystnej mikroflory bakteryjnej, zapobiega zaparciom. Poza tym rekomendowany jest w przypadku zapaleń, na przykład zespołu jelita drażliwego (IBS), wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz choroby Leśniowskiego-Crohna – redukuje ich objawy.
Pomaga również w regulacji poziomu cholesterolu i glukozy we krwi, dlatego polecany jest u pacjentów, u których występuje cukrzyca oraz zespół metaboliczny. Wspomaga pracę wątroby oraz poprawia apetyt.
Dodatkowo, Aloe vera sprawdza się także jako naturalny sposób na poprawę odporności organizmu, ponieważ stymuluje reakcje obronne. Właśnie dlatego pomaga między innymi przy nawracających infekcjach dróg oddechowych.
Zastosowanie kosmetyczne
Roślina ta jest także powszechnie używana w kosmetyce, ponieważ wykazuje działanie nawilżające, łagodzące, zmiękczające, regenerujące, przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne.
Bardzo dobre efekty daje przykładanie do skóry miąższu z przeciętego liścia aloesu. Poprawia on kondycję skóry, redukuje podrażnienia, przyspiesza gojenie się ran oraz oparzeń, w tym także oparzeń posłonecznych. Zawarty w tej roślinie kwas salicylowy zmniejsza wtedy ból oraz stany zapalne. Polecany jest też między innymi dla skóry z łuszczycą, egzemą, AZS – atopowym zapaleniem skóry, reakcjami alergicznymi.
Ponadto aloes jest bardzo często używany jako dodatek do różnych kosmetyków. W sprzedaży można znaleźć żele aloesowe o bardzo wysokiej zawartości soku, a także jest on stosowany w kremach, serum, maseczkach, żelach oczyszczających, balsamach do ciała. Takie kosmetyki nadają się do pielęgnacji każdego typu cery.
Również używany jest w kosmetykach do włosów – redukuje łupież, powoduje wzmocnienie włosów i zmniejsza ich wypadanie.
Przepisy
Osoby, które decydują się na samodzielną uprawę aloesu, mogą skorzystać z przepisów i przygotować z tej rośliny wartościowe, prozdrowotne receptury.
Najprostszym sposobem użycia aloesu jest korzystanie z przeciętych lub przełamanych liści przykładanych do skóry. Można również zetrzeć wnętrze liści na tarce albo rozdrobnić w blenderze, aby nakładać go na skórę lub użyć do przygotowania innych produktów.
Z Aloe vera można przygotować sok oraz nalewkę na spirytusie albo dodać zmiksowane i przetarte liście do czerwonego wina oraz płynnego miodu.
Cena
Sok z aloesu to koszt około 25-35 złotych za 1 litr. Można zakupić go w wersji bez miąższu oraz z miąższem. Kosmetyki aloesowe kosztują od około 10 do ponad 100 złotych. Za popularne żele trzeba zapłacić około 25 złotych. Suplementy diety w formie kapsułek zawierających tę roślinę kosztują zwykle 15-40 złotych.
Produkty te można zakupić obecnie w wielu sklepach, między innymi w internecie.
Podsumowując, aloes zwyczajny, czyli Aloe vera jest wartościową rośliną, która już od wielu lat używana jest w celach leczniczych oraz kosmetycznych. Dzisiaj znów jest bardzo popularna – szeroka dostępność suplementów diety oraz kosmetyków z tą rośliną powoduje, że sięga po nią coraz więcej osób. Warto je wypróbować w poszukiwaniu naturalnych produktów zapewniających skuteczne działanie prozdrowotne!
