Olej kokosowy w ostatnich latach zdecydowanie zyskał na popularności. Wynikać to może nie tylko z jego egzotycznego smaku, ale również niecodziennych właściwości.
Właściwości
Olej kokosowy, jak sama nazwa wskazuje, wytłaczany jest z miąższu orzechów kokosa. Ten orzech poza swoimi niepodważalnymi walorami smakowymi charakteryzuje się wysoką zawartością tłuszczu i mnogością zastosowań w przemyśle spożywczym. To rodzaj tłuszczu, który aż w 94% składa się z nasyconych kwasów tłuszczowych, jednak są to średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które wykazują mnóstwo walorów zdrowotnych. Jest to olej roślinny przybierający barwę białą i konsystencję stałą. Zawiera niewielką ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym oleinowego, linolowego i linolenowego. Jest to jednak olej, który ze względu na swoje pochodzenie będzie się cechował wysoką zawartością witamin: głównie z grupy B, a także C i E, oraz niektórych minerałów: cynku, magnezu, wapnia, fosforu, potasu oraz żelaza. Bardzo cenną właściwością oleju kokosowego jest jego wysoka temperatura dymienia. Oznacza to, że podczas smażenia w wysokiej temperaturze z użyciem tego tłuszczu nie wydzielają się szkodliwe, rakotwórcze związki chemiczne.
Działanie i zastosowanie
W kuchni stosuje się go przede wszystkim jako zdrowszą alternatywę smalcu, do smażenia rozmaitych potraw, które wymagają tego rodzaju obróbki kulinarnej. Jednak olej kokosowy stosuje się nie tylko ze względu na walory smakowe (czyli charakterystyczny posmak kokosa). Ma on szerokie spektrum działania zarówno kosmetycznego, jak i wewnętrznego, na organizm. Stąd też olej kokosowy powszechnie wykorzystuje się w kulinariach. Jego właściwości mają przede wszystkim profilaktyczny, ale też leczniczy charakter. Stosowanie go w pożywieniu pozwala na:
zwalczanie zakażeń bakteryjnych oraz chorób grzybiczych, dzięki wysokiej zawartości kwasu laurynowego
działanie antyoksydacyjne – kwas laurynowy jest również bardzo skutecznym antyoksydantem, który wspomaga profilaktykę nowotworów, a także ma działanie przeciwzapalne i przeciwstarzeniowe
wzmacnia odporność – jest to szalenie skuteczny produkt w kwestii wzmacniania naturalnej odporności, szczególnie u dzieci
redukuje ilość cholesterolu LDL – tym samym wspomaga profilaktykę chorób serca i miażdżycy
działanie przeciwbakteryjne w jamie ustnej – ssanie oleju kokosowego pozwala dokładnie oczyszczać jamę ustną z bakterii i utrzymywać piękny uśmiech przez długi czas
wspomaga leczenie i profilaktykę chorób wątroby i trzustki
daje uczucie sytości na dłużej – tym samym redukując podjadanie między posiłkami
pozwala skutecznie spalać tłuszcz z okolic brzucha – przy spożywaniu 30 ml oleju kokosowego dziennie widać zauważalny efekt zmniejszenia obwodu talii
wspomaga produkcję hormonów – dzięki dużej zawartości kwasów tłuszczowych nasyconych, układ hormonalny zachowuje odpowiednią równowagę.
Olej kokosowy stosuje się również w celach kosmetycznych, i jest szczególnie cenny jako remedium na choroby skóry czy włosów. Najchętniej używa się go jako domowego sposobu na pielęgnację urody:
wzmacnia włosy – budowa oleju kokosowego jest nieznacznie upodobniona do budowy łodygi włosa, co umożliwia mu wnikanie w jej głąb. Włosy są odżywione, nawilżone i wygładzone, a przy tym – mniej podatne na uszkodzenia
wspomaga leczenie łupieżu – wcieranie oleju kokosowego w skórę głowy pomaga zwalczyć łupież i zmniejszyć częstotliwość jego występowania. Wynika to z wysokiej zawartości witaminy E i trójglicerydów, które wspomagają regenerację skóry i zapobiegają jej łuszczeniu
środek do demakijażu – jako produkt tłusty, po delikatnym ogrzaniu i nasączeniu nim wacika, może stać się doskonałym, tanim i wydajnym olejkiem do demakijażu. Tłuszcz doskonale wiąże wszelkie zanieczyszczenia i pozostawia skórę lekko natłuszczoną
balsam do ciała – ten przyjemnie pachnący olej można wykorzystywać także jako balsam do ciała. Utrzymuje on delikatny film na skórze, czyni ją gładką, miękką i odżywioną, dzięki regeneracji jej warstwy lipidowej
ochrona przed promieniami słonecznymi – olej kokosowy zatrzymuje około 20% promieni UV będących przyczyną poparzeń słonecznych, zmarszczek i chorób skóry. Smarując cienką warstwą oleju skórę, można swobodnie opalać się, zapewniając sobie ochron, a jednocześnie piękną, złotą opaleniznę
do domowej produkcji kosmetyków – niektóre kosmetyki, takie jak szminki i błyszczyki, zrobione na bazie oleju kokosowego są naturalne, mają doskonałe działanie i doskonale pachną
pielęgnacja skóry i ciemieniuchy u niemowląt – olej kokosowy wspaniale leczy skórę niemowlaka, na której widoczne są odparzenia czy potówki, a także zmiany alergiczne. Dodatkowo, może świetnie działać jako sposób na ciemieniuchę – do rozmiękczania jej i usuwania ze skóry głowy.
Czy jest niezdrowy?
Każdy tłuszcz, nawet najzdrowszy, jadany w nadmiarze może przynieść konsekwencje w postaci nadwagi i otyłości. Wynika to z dużej kaloryczności – to 862 kalorie w 100 gramach! Decydując się na kupno oleju kokosowego, należy pamiętać o tym, że są różne oleje – rafinowane i nierafinowane. Zarówno do użytku zewnętrznego- kosmetycznego, jak i do spożycia, zaleca się kupowanie droższego, ale lepszej jakości oleju nierafinowane. To w nim zawarte są wszelkie cenne dla organizmu związki. Olej rafinowany może być wykorzystywany jedynie do smażenia, lecz również w nieprzesadnych ilościach. Olej poddany rafinacji jest oczyszczony, odbarwiony i odkwaszony, a w procesie przetwórczym także pozbawiony wielu witamin i minerałów. Rezultatem jest otrzymanie oleju rafinowanego, który jest czystym, kalorycznym tłuszczem, niewiele mającym wspólnego ze smakiem i wartościami odżywczymi kokosa. A zatem tłuszcz ten nie jest niezdrowy, jednak należy się wystrzegać spożywania go w nadmiernych ilościach.
Jak stosować?
Jako, że jest to produkt do wszechstronnego zastosowania, znajduje swoje miejsce i w kuchni, i w łazience. Olej kokosowy można wykorzystywać do smażenia potraw – doskonale smakują smażone na nim ryby, mięsa, naleśniki, czy sajgonki, a także wszelkie potrawy nadające się do odsmażania. W celu zredukowania charakterystycznego smaku oleju kokosowego, do smażenia najlepiej jest używać ten rafinowany – uboższy w składniki odżywcze, ale tak samo dobrze poddający się wysokim temperaturom. Po lekkim ogrzaniu olej ten ma konsystencję ciekłą, którą można wykorzystywać do przyrządzania różnych potraw płynnych i półpłynnych. Doskonale nadaje się do wzbogacania wszelkich owsianek na mleku, serwowanych zwykle z rana. Dzięki dodatkowi łyżeczki tłuszczu, wzmacnia się kaloryczność produktu, ale również wspiera jego wartość sytną. To sprawia, że nawet niepozorna owsianka pozwala wytrzymać przez długi czas bez podjadania, aż do kolejnego posiłku. Z olejem kokosowym świetnie komponują się też wszelkie zupy typu krem, a w szczególności zupy azjatyckie. Można również wzbogacać nim swoje koktajle owocowo-warzywne. Dzięki temu staną się one wartościową i sycącą przekąską. Dodatkowo, tłuszcz dodany do potraw ułatwia wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli: A, D, E i K, znajdujących się głównie w produktach roślinnych. Nieszczególnie natomiast sprawdza się ten olej jako dodatek do sałat czy dressingów. W potrawach na zimno dużo lepiej sprawdzają się inne oleje roślinne tłoczone na zimno, które ze względu na niską temperaturę dymienia nie nadają się do smażenia, ani używania na gorąco.
Bardzo korzystny wpływ oleju kokosowego odnotowuje się także w przypadku zastosowania na skórę i włosy – zewnętrznie. W celu uzyskania maksymalnych korzyści dla swoich włosów, wystarczy regularnie stosować tak zwane olejowanie. Polega ono na dokładnym wmasowaniu niewielkiej ilości oleju w skórę głowy. Pozwala to na poprawienie drenażu limfatycznego skóry, i wchłonięcie w nią składników odżywczych uwalniających się pod wpływem ciepła palców i głowy. Olej można również aplikować na łodygi włosów, ze szczególną koncentracją na ich końcówkach. Po dokładnym wmasowaniu dobrze jest owinąć głowę folią spożywczą lub aluminiową, a następnie nałożyć na nią ogrzany ręcznik. Dzięki podniesionej temperaturze składniki oleju dokładnie wchłoną się w strukturę włosa i będą mogły zadziałać. Regularne olejowanie pozwala na uzyskanie efektu szybko rosnących, gładkich i błyszczących, a także dobrze odżywionych włosów z mniejszą tendencją do rozdwajania i wypadania. Osoby z kręconymi puklami z pewnością docenią też olej kokosowy, ponieważ powoduje on podkreślenie skrętu loków i wzmocnienie go. Olej kokosowy dobrze sprawdzi się również jako balsam do ciała czy olejek do opalania – wmasowywany okrężnymi ruchami w skórę tuż po kąpieli. Jest również świetnym komponentem wszelkich maseczek oraz peelingów do twarzy i ciała. Pozostawia skórę gładką, nawilżoną, miękką i zdecydowanie pozbawioną wszelkich niedoskonałości.
Olej kokosowy stosuje się również jako alternatywę pasty do zębów, szczególnie wymieszany z sodą oczyszczoną. Ma wówczas działanie bakteriobójcze oraz wybielające i według miłośników ekologicznego stylu życia, pozwala uniknąć aplikowania sobie fluoru z pasty do zębów podczas każdego mycia. Również ssanie oleju raz na jakiś czas ma doskonałe właściwości oczyszczające i wzmacniające zęby.
Przepisy kulinarne
Olej kokosowy nie jest potrawą samą w sobie, lecz dodatkiem do potraw, świetnie wzmacniającym ich smak i wartość sytną oraz odżywczą. Oto przepis na wspaniałą zupę dyniową z dodatkiem oleju kokosowego:
Obraną dynię należy upiec z dodatkiem oleju kokosowego. Następnie w garnku na oleju podsmażyć seler i marchew, dodać przegotowaną wodę oraz upieczoną dynię. Zupę zmiksować i doprawić: trawą cytrynową, curry, imbirem, kurkumą, solą i pieprzem.
Bardzo często wykorzystuje się płynny olej kokosowy do wzbogacania smaku różnych zup mlecznych, na przykład jaglanki:
Kaszę jaglaną ugotować, zalać gorącym mlekiem i dodać wybrane składniki: rodzynki, jagody, truskawki, orzechy, suszone owoce, wiórki kokosowe. Wzbogacić smak jaglanki, dodając do niej łyżkę płynnego oleju kokosowego. Dzięki olejowi, jaglanka zyska lepszy smak, ale przede wszystkim będzie bardziej sycąca. Ma to ogromne znaczenie w przypadku śniadań, które są najważniejszym posiłkiem dnia!
Cena
Planując zakup oleju kokosowego, warto najpierw zorientować się w jego cenach. Łatwo można przekonać się, że jeden olej będzie kosztował 10 złotych, podczas gdy inny – 30 złotych. Jak w przypadku wielu innych produktów spożywczych, również i tutaj cena najczęściej będzie adekwatna do jakości. Jeśli uda się trafić na wyjątkową okazję cenową, gdzie słoiczek 500-900 ml oleju kokosowego będzie kosztował poniżej 10 złotych, najprawdopodobniej będzie to olej rafinowany. Jego właściwości nie będą tak spektakularne i z pewnością nie uda się uzyskać zamierzonych efektów terapeutycznych podczas jego stosowania. Standardowy słoik 900 ml oleju nierafinowanego wysokiej jakości powinien kosztować około 20-30 złotych. Oczywiście można też korzystać z różnych promocji, na których uda się kupić dobrej jakości produkt w cenie mniejszej niż 20 zł za słoik.
Kupując olej kokosowy pierwszy raz, warto kupić mniejszy słoiczek, na przykład 180 ml, w celu wypróbowania go. Jak każdy olej, może on ulec zjełczeniu po dłuższym czasie, dlatego lepiej być pewnym umiejętności i potrzeb jego wykorzystania przed zakupieniem większego opakowania. W sklepach dostępne są również bardzo opłacalne pod względem ceny pojemniki oleju extra virgin 2,5 l lub nawet 5 l. Te jednak dedykowane są bardziej zastosowaniu w żywieniu zbiorowym. Tak duża ilość musiałaby być zużywana codziennie w sporych ilościach, aby tłuszcz nie zdążył się zepsuć, co jednak zdecydowanie mija się z racjonalnym spożywaniem tego wysokokalorycznego produktu.
Opinie
W Internecie można znaleźć wiele ciekawych opinii użytkowników na temat stosowania oleju kokosowego. Przeważają opinie, w których użytkownicy dzielą się swoimi przemyśleniami na temat swoich pierwszych prób używania oleju kokosowego w kuchni i w kosmetyce. Wiele kobiet zdecydowało się na zakup oleju kokosowego pod wpływem namowy przyjaciółek, czy pod wpływem ogólnej mody na olej kokosowy. Większości konsumentek trudno jest uwierzyć w to, że olej z kokosa może mieć tak dobry wpływ na aż tyle różnych funkcji organizmu. Jednak rzeczywiście, olej kokosowy jest produktem o tak wszechstronnym zastosowaniu i właściwościach, że warto przynajmniej spróbować go użyć. W razie, gdyby z jakiegoś powodu nie posmakował jako dodatek do dań, można go użyć do pielęgnacji włosów i skóry.
Niektóre z użytkowniczek skuszone stosunkowo niską ceną i boomem na olej kokosowy w mediach, postanowiły zakupić słoik taniego oleju na promocji w markecie. Jednak nie dawał im on konsumpcyjnej satysfakcji i wcale nie okazywał się tak skuteczny, jak się zwykło o nim mówić w mediach. Wynika to właśnie z faktu niedoinformowania o istnieniu rafinowanego i nierafinowanego oleju kokosowego. Po zmianie oleju na nierafinowany, użytkowniczki zaczęły dostrzegać wyraźną poprawę stanu swojej skóry czy włosów, a ich potrawy nabrały unikalnego smaku.
Wśród opinii na temat oleju kokosowego nie brakuje również tych, które zachwalają konkretne wyroby, pochodzące od konkretnych producentów. Okazuje się, że w niektórych sklepach internetowych z żywnością ekologiczną można zakupić naprawdę dobrej jakości olej z kokosa, sprowadzany od renomowanych producentów, których na próżno szukać na sklepowych półkach w popularnych marketach. Wiele znalezionych w Internecie komentarzy wyraża też opinię na temat stosunku jakości do ceny oleju kokosowego. Okazuje się, że rzeczywiście droższy produkt jest o wiele lepszy jakościowo, co widać choćby po skutkach stosowania go na skórę czy pielęgnacji skóry niemowląt. Konsumenci coraz silniej zaczynają zauważać, że dookoła mnóstwo jest produktów spożywczych, które ani smakiem ani właściwościami nie równają się z tym z górnej półki. Jako, że olej kokosowy jest dość wydajny, bo spożywa się go średnio 1-2 łyżki (10-20 ml) dziennie, wydatek 20-30 złotych za słoik okazuje się być wydatkiem na miesiąc lub nawet dłużej, regularnego stosowania. Zdecydowanie warto więc, bazując na informacjach na temat oleju oraz autentycznych opiniach użytkowników, włączyć ten produkt do swojej diety, a także stosować go jako kosmetyk. Korzyści z tego faktu z pewnością będą nieocenione i zauważalne gołym okiem już po kilku tygodniach regularnego stosowania. Najlepiej też kupować oleje od sprawdzonych dostawców.
