Jarmuż to coraz popularniejsze warzywo, które doskonale oddziałuje na zdrowie. W jego składzie znajdziemy wiele witamin oraz składników odżywczych, które wspierają pracę całego organizmu. Warto wiedzieć, że regularnie spożywany może uchronić przed wieloma groźnymi chorobami. Liczne badana naukowe dowodzą, że przeciwdziała on poważnym dolegliwościom ze strony układu sercowo-naczyniowego. Ponadto zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworu. Na uwagę zasługuje również wysoka zawartość błonnika, który doskonale wpływa na pracę układu pokarmowego.
Właściwości i wartości odżywcze
Jarmuż to warzywo, którego nie powinno zabraknąć w diecie osób stawiających na zdrowe odżywianie. W dzisiejszych czasach można zakupić go w większości sklepów z warzywami, a nawet hipermarketach. Sezon na jarmuż zaczyna się jesienią i trwa niemal do końca zimy. Bardzo ważne jest to, aby właściwie go przechowywać. Po zakupie jarmuż można umieścić w lodówce, jednak uprzednio należy zapakować go w woreczek foliowy posiadający dziurki. Ponadto nie może on znajdować się tam dłużej niż trzy dni. Atutem jest fakt, że jarmuż nadaje się do mrożenia, a więc nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić sobie zapasy.
Wartości odżywcze dla ugotowanego jarmużu (w 100g) prezentują się następująco:
- Wartość energetyczna – 49/28 kcal
- Białko ogółem – 4,28/1,90 g
- Tłuszcz – 0,93/0,40 g
- Węglowodany – 8,75/5,63 g
- Błonnik – 3,6/2,0 g
- Witamina C – 120/41 mg
- Tiamina – 0,110/0,053 mg
- Ryboflawina – 0,130/0,070 mg
- Niacyna – 1,000/0,500 mg
- Witamina B6 – 0,271/0,138 mg
- Kwas foliowy – 141/13 μg
- Witamina A – 9990/13621 IU
- Witamina K – 704.8/817.0 μg
- Wapń – 150/72 mg
- Żelazo – 1,47/0,90 mg
- Magnez – 47/18 mg
- Fosfor – 92/28 mg
- Potas – 491/228 mg
- Sód – 38/23 mg
- Cynk – 0,56/0,24 mg
Znakomity skład jarmużu sprawia, że oddziałuje on na niemal każdy obszar organizmu. Niewątpliwym plusem jest fakt, że nie musi być on spożywany w dużych ilościach. Wystarczy jedynie stosować go, jako dodatek do posiłków. Jarmuż wykazuje działanie:
- poprawiające metabolizm
- antyoksydacyjne
- przeciwnowotworowe
- poprawiające funkcjonowanie narządu wzroku
- wspierające pracę mózgu
- wzmacniające pracę serca
- wspomagające utrzymanie młodej skóry
- regulujące poziom glukozy we krwi
- wzmacniające kości i mięśnie,
- budujące odporność organizmu
Działanie
Jarmuż może być spożywany na wiele różnych sposobów, a wszystko zależy od indywidualnych upodobań oraz preferencji kulinarnych. Prawdą jest, że uznaje się go za przysmak. Niezaprzeczalną zaletą jest fakt, że może on wzmocnić organizm, a tym samym poprawić samopoczucie. Poniżej opisano działanie jarmużu.
- Niższe ryzyko zachorowania na raka – przeciwutleniacze znajdujące się w jarmużu zmniejszają ryzyko zachorowania na raka. Warto wiedzieć, że eliminują one wolne rodniki, które są toksyczne dla naszego organizmu. W takim przypadku jarmuż powinien być gotowany na parzę przez około 3-4 minuty. Inny sposób obróbki termicznej sprawi, że warzywo utraci swoje prozdrowotne właściwości.
- Oczyszczenie organizmu – toksyny zalegające w organizmie zakłócają prawidłową pracę narządów wewnętrznych, a także pogarszają samopoczucie. Mogą doprowadzić do m.in. problemów z układem pokarmowym, trądziku, nadmiernego wypadania włosów. Jarmuż wspiera efektywną eliminację szkodliwych związków.
- Pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy – jarmuż reguluje przepływ krwi w organizmie, co redukuje ryzyko m.in. zakrzepicy, żylaków, chorób serca. Dzięki niemu wzrasta również wydolność organizmu. Spada prawdopodobieństwo zawału, udaru oraz wylewu.
- Mocniejsze kości i mięśnie – wapń, który znajduje się w jarmużu dobroczynnie wpływa na stan kości oraz mięśni. Ma on również duży wpływ na zdrowie zębów. W omawianym warzywie znajduje się o wiele więcej witamin, które wzmacniają układ mięśniowo-szkieletowy.
- Doskonały wpływ na cykl menstruacyjny – okazuje się, że jarmuż może okazać się pomocny w przypadku bardzo obfitych miesiączek. Witamina K zawarta w składzie redukuje poziom krwawienia, a tym samym chroni przed uciążliwymi dolegliwościami.
- Usprawnienia pracy układu pokarmowego – jarmuż poprawia metabolizm, co z pewnością usatysfakcjonuje osoby odchudzające się. Ponadto może on ochronić przed wrzodami żołądka, czy też wątroby.
- Dobroczynny wpływ na wzrok – warto wiedzieć, że witamina A zawarta w jarmużu świetnie wpływa na pracę narządu wzroku. Zmniejsza ona ryzyko wystąpienia kurzej ślepoty.
Przeciwwskazania
Jarmuż to warzywo kapustne, które bezpośrednio oddziałuje na stężenie jodu w organizmie. Właśnie dlatego nie powinno być ono spożywane przez osoby posiadające problemy z tarczycą. Negatywny wpływ jarmużu na omawiany narząd można ograniczyć przez gotowanie, jednak nie zawsze okazuje się to wystarczające.
Przepisy
Jak już wspomniano, jarmuż może towarzyszyć nam każdego dnia. Bez większych trudności można wkomponować go w codzienne menu. Poniżej umieszczono kilka przykładowych przepisów.
Jaglane kaszotto z jarmużem
Składniki:
- kasza jaglana
- suszony majeranek
- jarmuż
- bulion warzywny
- płatki drożdżowe
- śmietana kokosowa
- kozieradka
- majeranek
- czosnek
- sól i pieprz
- cebula
- liść laurowy
- ziele angielskie
- boczniaki
Przygotowanie:
- Podsmażamy na oliwie cebulę oraz czosnek. Dodajemy pozostałe przyprawy.
- Kroimy boczniaki, a następnie wrzucamy je na patelnie.
- Dodajemy wypłukaną i odcedzoną kaszę jaglaną.
- Co pewien czas dolewamy bulion warzywny (aż do momentu, gdy kasza będzie posiadać pożądaną twardość).
- Liście jarmużu zalewamy wrzątkiem i odcedzamy. Dodajemy je do całości. Dolewamy śmietany kokosowej oraz wsypujemy płatki drożdżowe. Przyprawiamy według osobistych upodobań.
II. Duszony jarmuż
Składniki:
- jarmuż
- czosnek
- sok z cytryny
- sól i pieprz
- orzechy włoskie
- gałka muszkatołowa
- oliwa
- śmietana lub jogurt naturalny
Przygotowanie:
- Jarmuż płuczemy, rwiemy na kawałeczki, a następnie wrzucamy do wrzątku na około 3-4 minuty.
- Smażymy czosnek na oliwie. Dodajemy odcedzony jarmuż, a następnie polewamy sokiem z cytryny i przyprawiamy.
- Dusimy pod przykrywką przez około 4 minuty. Na koniec dodajemy śmietanę lub jogurt naturalny.
- Całość posypujemy rozdrobnionymi orzechami włoskimi.
Cena
Jarmuż nie należy do najtańszych warzyw, co dla wielu osób może stanowić znaczące utrudnienie. Za sztukę (około 250 g) należy zapłacić 6-7 zł. Liście sprzedawane są w opakowaniach próżniowych – należy za niego zapłacić około 5 zł za 200 g. Mrożone warzywo kosztuje średnio 7 zł za 200 g.
Uprawa
Uprawa jarmużu w ogrodzie nie jest zbyt skomplikowana. Wynika to z faktu, że omawiane warzywo dobrze rośnie niemal na każdej ziemi. Ważne jest to, aby zasadzić go w miejscu dobrze nasłonecznionym. Optymalne pH gleby wynosi 6-7,5. Jarmuż jest odporny na niskie temperatury (do -15 stopni C). Istotne jest to, aby systematycznie nawozić go obornikiem lub sztucznym nawozem.
