Przytulina czepna, inaczej określana także jako przytulia czepna (Galium aparine L.) jest uznawana powszechnie za chwast, jednak znalazła ona również zastosowanie jako roślina lecznicza. Medycyna ludowa wykorzystywała ją głównie do przemywania ran, oparzeń, jako środek wspomagający trawienie i działanie układu moczowego. Odkryto także, że posiada pozytywne działanie na układ limfatyczny i węzły chłonne, pomagając w likwidacji obrzęków. Jakie są jej główne właściwości i zastosowanie? Jak jej używać? Sprawdź, co może zaoferować Ci ta wyjątkowa roślina.
Można spotkać ją niemalże w całej Polsce, a także w innych krajach świata. Jej charakterystyczną cechą jest czepna łodyga oraz owoce, które dzięki małym, haczykowatym włoskom przyczepiają się do różnych powierzchni.
Od wieków przytulina czepna jest uznawana jako naturalny środek leczniczy na różne dolegliwości. Dzisiaj jej właściwości znów wzbudzają duże zainteresowanie wśród amatorów naturoterapii. Warto poznać ją bliżej, ponieważ może ona pomóc w wielu dolegliwościach, w których nie sprawdzają się inne zioła.
Biologia rośliny
Przytulia, przytulina czepna jest rośliną jednoroczną. Można spotkać ją przede wszystkim na polach uprawnych, przy drogach, w zaroślach.
Ma rozgałęzioną łodygę dochodzącą do 1,5 metra z haczykowatymi, sztywnymi włoskami, którymi przyczepia się do innych roślin. Kwitnie w okresie od czerwca do sierpnia i wydaje drobne, białe kwiatki. Owoce mają postać kuleczek z haczykami, które czepiają się sierści zwierząt, ubrań – w ten sposób przytulia czepna może rozprzestrzeniać się po naprawdę dużym terenie.
Jej młode pędy są jadalne, a kiedyś z jej owoców wytwarzano rodzaj naparu podobnego do kawy. Także stosowano ją do wypychania materaców, a z korzenia produkowano czerwony barwnik.
Przytulina nie jest lubiana przez rolników. To inwazyjny chwast, który może przysporzyć sporo problemów i spowodować obniżenie plonów. Jej czepne włoski utrudniają też zbiory. Ze względu na zawartość kumaryny i innych składników powoduje zsiadanie mleka krów, które ją zjedzą. Właśnie dlatego dzisiaj przytulia czepna jest tępiona na terenach rolnych.
Zbiór i suszenie
Ziele przytulii czepnej można zakupić w sklepach zielarskich, lecz także można produkować je samodzielnie.
Surowiec leczniczy należy zbierać w terminie od maja do sierpnia, a następnie suszyć na płótnie albo na siatkach w temperaturze nieprzekraczającej 40 stopni Celsjusza. W trakcie suszenia może dojść do czernienia ziela – jest to zjawisko naturalne, które nie wpływa na jego właściwości.
Właściwości
Ziele przytuliny czepnej zawiera szereg prozdrowotnych składników, które decydują o jej szerokim zastosowaniu w naturoterapii.
W zielu znajdują się między innymi:
glikozydy irydoidowe
alkaloidy, w tym kofeina
saponiny
flawonoidy
kumaryna
kwasy fenolowe
kwasy organiczne, w tym kwas cytrynowy
czerwony barwnik
Działanie i zastosowanie
Stosowanie naparów z suszonego ziela przytulii czepnej pomaga w zredukowaniu wielu dolegliwości i wykazuje działanie zapobiegawcze – profilaktyczne.
Korzyści ze stosowania przytuliny czepnej:
Pobudza pracę układu moczowego
Wykazuje działanie moczopędne. Pomaga w redukcji nadmiaru wody z organizmu, a dzięki temu wykazuje działanie oczyszczające. Pomaga w usuwaniu osadów z nerek i dróg moczowych.
Również rekomendowana jest dla mężczyzn z zapaleniem prostaty – dba o produkcję odpowiedniej ilości moczu i redukuje stany zapalne.
Oczyszcza układ limfatyczny
Układ limfatyczny pełni ważną rolę, wspierając odporność organizmu oraz układ krwionośny. Rozprowadza płyny ustrojowe, dba o prawidłowe działanie mechanizmów obronnych. Obrzęki limfatyczne powstające na skutek zaburzenia pracy naczyń chłonnych, w których przepływa limfa, pogarszają ogólne samopoczucie – mogą powodować obrzmienia i bóle mięśni kończyn górnych i dolnych.
Przytulina czepna wspomaga działanie układu limfatycznego – rozpuszcza zatory i dba o prawidłowe krążenie limfy.
Napary z przytuliny czepnej polecane są przy:
obrzękach limfatycznych
schorzeniach węzłów chłonnych
zapaleniach migdałków
Zmniejsza obrzęki wodne
Dobroczynne działanie przytuliny czepnej docenią także te osoby, u których dochodzi do nadmiernej retencji wody w organizmie, co powoduje obrzęki, uczucie ociężałości, przybieranie na wadze.
Wsparcie pracy układu moczowego i limfatycznego powoduje, że przytulina skutecznie usuwa nadmiar wody i przywraca lekkość.
Wspomaga krążenie krwi
Wzmacnia pracę układu krążeniowego, a dzięki temu wspomaga prawidłowe krążenie krwi. Redukuje ryzyko miażdżycy, obniża poziom cholesterolu. Polecana jest między innymi osobom z żylakami oraz z zakrzepowym zapaleniem żył. Według zwolenników terapii naturalnych ma także oczyszczać krew.
Pobudza trawienie
Picie naparów z przytuliny czepnej pobudza produkcję soków trawiennych i żółci.
Pomaga w leczeniu ran
Zewnętrzne stosowanie okładów z przytuliny czepnej polecane jest przy trudno gojących się ranach, oparzeniach. Wykazuje działanie ściągające, antyseptyczne i zwalcza drobnoustroje mogące wywołać zakażenia.
Pielęgnuje skórę
Działa oczyszczająco i przeciwbakteryjnie – polecana jest na trądzik, egzemę, ale również na skórę przesuszoną.
Jak stosować?
Przytulina czepna jest oferowana w formie suszu gotowego do przygotowywania naparów i odwarów. Także może być używana do produkcji nalewek na alkoholu 30-40% oraz na winie.
Przygotowany napar lub odwar można stosować wewnętrznie albo zewnętrznie do przemywania skóry.
Przytulia czepna nie może być używana w okresie ciąży oraz karmienia piersią.
Przepisy
Napar: 1 łyżkę ziela stosować na 1 szklankę wrzącej wody. Zaparzać przez 15 minut pod przykryciem, a potem przecedzić.
Odwar: 2 łyżki ziela zalać 2 szklankami wody, a potem zagotować. Gotować około 10 minut, a następnie przecedzić.
Nalewka: na 1 porcję suszu stosować 3 porcje alkoholu. Pić po 1 kieliszku dziennie.
Cena
Za 250 g ziela przytulii czepnej należy zapłacić w sklepach zielarskich około 15-20 złotych.
Przytulina czepna (przytulia czepna) jest zatem interesującą propozycją w biblioteczce natury. Warto o niej pamiętać!
